Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Xanthium strumarium & Blitum bonus-henricus

fotò
fotò
Lampourdoun

Xanthium strumarium

Asteraceae Compositae

Àutri noum : Lapeto, Gafarot.

Noms en français : Glouteron, Lampourde commune.

Descripcioun :
Lou lampourdoun èi lou mens coumun di tres Xanthium de Prouvènço. Si fuieo, verdo e de formo de triangle, an un long pecout. Se destrìo de Xanthium orientale que fai de fru pu pichot (< 1,5 cm) e qu'an mens d'espino.

Usanço :
La planto es empouisounanto pèr li bèsti e peréu lis ome. Caup de carbossiatratiloside proun dangeirous. S'atrovo dins la medecino tradiciounalo chineso e d'americo. Lis amerendian se servon di grano en emplastro pèr sougna li plago.

Port : Erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an

Gènre : Xanthium
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae


Coulour de la flour : Verdo
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun

Liò : Champ - Ribiero
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Pancaro entresigna
Ref. sc. : Xanthium strumarium L., 1753

fotò
fotò
Sangàri

Blitum bonus-henricus

Amaranthaceae Chenopodiaceae

Àutri noum : Espinarc-bastard, Cago-chin, Erbo-dóu-bouen-Enri, Ouerlo, Orlo.

Nom en français : Epinard sauvage.

Descripcioun :
Lou sangàri es uno planto bèn couneigudo que trachis dins lis ancian cast de fedo e lis ermas riche en azouto. Se recounèis à si fueio en lanço que lou dessouto èi cubert d'esflourado blanco.

Usanço :
"Las raviolos d'erbo 'mé de sangàris soun bèn bouonos" (J.-L. Domenge, LMT, op.cit. p. 58). "Lous sangàris, li chal pas manjar cruds, perqué li a souvènt lou parpalhou' dedins. Lei chal fa couire" (ibid.). Vaqui la receito de la farço de "raiolos" d'Emile Franco (Barver-06) : "A-lei, si mete d'erbos (bletos o sangàrigou), de froumai, en pòu de petrino (ou de viando de dobo), dous òus, en pòu de cebo, de givert e, se voulès, de bàlicou" (A. Grinda, Lou Barverenc, op. cit., p. 76.

Port : Erbo
Taio : 10 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Blitum
Famiho : Amaranthaceae
Famiho classico : Chenopodiaceae


Coulour de la flour : Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2600 m
Aparado : Noun

Liò : Cast - Ermas - Escoumbre e proche dis oustau - Champ
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Blitum bonus-henricus (L.) C.A.Mey., 1829 (= Chenopodium bonus-henricus L., 1753 )

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
RRR
ges
R
ges
ges
C
CCC
CCC

Xanthium strumarium & Blitum bonus-henricus

RR
R
RR
R
R
ges
ges
ges

Coumpara Lampourdoun emé uno autro planto

fotò

Coumpara Sangàri emé uno autro planto

fotò